Land van Cuijk

De jaarwisseling. Wat maakte 2018 memorabel? Een serie verhalen waarin we terugblikken en vooruitkijken aan de hand van de grote en kleine gebeurtenissen. Emile Roemer is een jaar weg uit de landelijke politiek en kijkt zelf vooral met trots terug op zijn woelige carrière in Den Haag. Inmiddels is hij waarnemend burgemeester in Heerlen.

Burgemeester Roemer komt met uitgestoken hand aangelopen. ,,Leuk jullie hier eens te mogen verwelkomen, zo ver van de Randstad!'' In het raadhuis van de gemeente Heerlen hangt een T-shirt met de tekst 'Refugees are welcome here!' Heerlen landelijk op de kaart zetten en stadsvernieuwing, dat zijn nu dossiers waar de SP-politicus druk mee is. Zo heeft zijn landelijke politieke carrière, die vorig jaar plotsklaps eindigde, een vervolg gekregen in de regio.

Emile Roemer (56) groeide op in Boxmeer, in een degelijk KVP-gezin waar veel over politiek werd gesproken. Tijdens zijn jeugd kwamen de roerige jaren 60 en 70 hard aan. ,,Ons gezin werd ten volle geraakt door die
tijdgeest. Alles kwam ter discussie te staan.'' Via een opstandige broer
kwam Roemer in aanraking met de SP en in 1980 werd hij lid. Na zijn
studie werkte de Brabander als onderwijzer en maakte hij de SP-afdeling
in Boxmeer groot. ,,Ons doel: pragmatische politiek dicht bij de
mensen.'' Roemer belandde erdoor in de gemeenteraad en werd later
wethouder.

Ondertussen groeide de partij ook landelijk onder leiding van Jan Marijnissen. In 2006 (de SP had 25 zetels behaald bij de verkiezingen) kwam er een belletje van Marijnissen, nadat Roemer al eerder een Kamerzetel had geweigerd. ,,Jan zei: 'Kom je kunstje maar in Den Haag doen.' Ik wist dat het nu of nooit was, een derde keer zou ik deze vraag niet meer krijgen.'' Enkele jaren later, na het vertrek van Agnes Kant, mocht Roemer ineens de kar trekken als partijleider.

Ellenbogenwerk

Zo dicht bij de macht, belandde hij midden in 'de slangenkuil met Haagse
spelletjes', zoals Roemer het zelf ooit formuleerde. Terugkijkend is hij
er niet rouwig om dat hij uit die 'giftige' omgeving weg is. ,,In de
landelijke politiek vindt per definitie een machtsstrijd plaats. Daarbij
wordt vaak op de persoon gespeeld, is nogal eens sprake van
ellebogenwerk en vindt regelmatig achterkamertjesoverleg plaats. Vooral
mensen die een bedreiging zijn voor the powers that be krijgen het te
verduren.''

De SP stond in aanloop naar de landelijke verkiezingen van 2012 op zeker
moment in de peilingen op 38 zetels en prominente partijleden voerden
zelfs al gesprekken over een toekomstige ministerspost. Dat deze
overwinning uitbleef, wijt Roemer aan het feit dat Nederland 'nog niet
klaar was' voor zo'n score door de SP. ,,Ons succes kwam voor bepaalde
mensen gevaarlijk dichtbij en dus kwamen we van alle kanten onder vuur
te liggen.''

Tv-debat

Een desastreus verlopen tv-debat van Roemer met VVD-leider Mark Rutte hielp de socialisten ook niet. ,,Rutte stond daar gewoon te liegen over zijn
plannen met het eigen risico in de zorg, maar deze confrontatie werd in
de dagen daarna geframed in de media alsof ik me de kaas van het brood
had laten eten. En dus niet klaar was om het land te leiden. Daar ben ik
toen te laat op ingesprongen, zo naïef van mij. We hadden natuurlijk
gelijk moeten roepen dat de premier een leugenaar was.''

Uiteindelijk verdampten de gepeilde 38 Kamerzetels bij de verkiezingen en bleef de SP staan op vijftien zetels. Dat resultaat werd vijf jaar later onder
Roemer weer niet verbeterd, ondanks dat de bevolking hem in polls keer
op keer bestempelde als meest betrouwbare politicus. Van de man Roemer zou je zo een auto kopen, maar het leverde de SP per saldo geen zetel extra op sinds hij aan het roer stond.

Stabiel

Roemer zegt daarover nu: ,,Het is me niet gelukt het potentieel van de SP waar te maken. Als je één keer aan de winst geroken hebt en het lukt niet,
dan is het vervolgens buitengewoon moeilijk in de politiek een tweede
kans te krijgen. Maar ik ben tegelijk trots dat ik de partij door zulke
woelige wateren heb gestuurd, de boel acht jaar lang stabiel bij elkaar
heb gehouden. Toch blijven anderen die nederlaag in 2012 aandikken;
strategisch heel slim.''

Dat was volgens Roemer de reden dat hij vorig jaar zomer al besloot het
stokje over te dragen, buiten verkiezingstijd. Hij zegt op dat moment
niet verzuurd te zijn door zijn belevenissen aan het Binnenhof, maar
telde toch zijn knopen.

Vertrek

Roemer: ''Het was ons wederom niet gelukt te groeien en we waren niet in de
gelegenheid om in een kabinet te stappen. Ik stelde mezelf thuis op de
bank de vraag: ga ik het volgende keer wél voor elkaar boksen? Daarop
durfde ik geen ja meer te zeggen tegen mezelf. Toen ik me dat
realiseerde, kwam alles al snel in het teken te staan van mijn naderende
vertrek.''

De voormalig SP-leider vindt niet dat hij gefaald heeft gedurende zijn
Haagse jaren. Alle partijen én hun leiders hebben hun ups en downs
gekend, constateert hij. ,,Dat is het risico als je je hoofd boven het
maaiveld uitsteekt. Het is mij inderdaad niet gelukt om de SP de
grootste partij van Nederland te maken. Het was gewoon te vroeg. Maar ik
heb wel een hele nieuwe generatie klaargestoomd van getalenteerde
mensen die nu in alle geledingen van de partij zitten. Niemand kan meer
om ons heen."

Vandaag exact één jaar geleden, op 13 december 2017, kondigde Emile Roemer zijn vertrek aan als SP-leider. Roemer gaf tijdens een persconferentie,
waarbij ook zijn gezin aanwezig was, aan de weg vrij te willen maken
voor een nieuwe lichting SP’ers. Hij zei daar toen over: ,,Ik wil niet
bekendstaan als de politicus die te laat wegging.’' Lilian Marijnissen
werd zijn opvolger.

24 augustus 1962 Geboren in Boxmeer
1986-2002 Onderwijzer
1994-2002 Lid gemeenteraad Boxmeer
2002-2006 Wethouder Boxmeer
2006-2018 Lid Tweede Kamer
2010-2017 Politiek leider en fractievoorzitter SP
2018-nu Waarnemend burgemeester Heerlen

Foto: De persgroep nederland / de gelderlander

Prachtige stad

Het besluit tussentijds te stoppen, noemt Roemer desondanks heftig. ,,Je laat een 'kindje' achter, dat is geen kleinigheid.'' Toch lijkt er een loden last van zijn schouders gevallen, al vindt Roemer zelf dat de pers die formulering alleen maar gebruikt vanwege de beeldvorming. ,,Jullie willen mijn vertrek als een vlucht omschrijven. De waarheid is: ik zat toen meestal goed in mijn vel en nu ook. Ik geniet net zo met volle teugen van het werk dat ik mag doen voor deze prachtige stad.‘’

Roemer blijft naar verwachting nog tot maart waarnemend burgervader in Heerlen en gaat dan weer op zoek naar een nieuwe positie elders in het land. Dat kan weer in het openbaar bestuur zijn of bij een maatschappelijke organisatie. ,,Ik kan weer met mijn poten in de klei staan en direct iets voor mensen betekenen'', zegt hij daarover. Ook mag Roemer gaan genieten van het leven als grootouder, zijn dochter krijgt een kindje.

Vindt de SP'er het stiekem toch niet jammer dat zijn Haagse carrière voorbij is? ,,Ik was zielsgelukkig in die periode, terwijl het een loodzwaar vak is. Ik had het voor geen goud willen missen, maar de druk is nu van de
ketel; de strijd daar aan het Binnenhof is voor mij voorbij. Want een
strijd is het, voor iedereen die er op het hoogste niveau mag werken. Ik
keer niet meer terug in de bankjes van de Tweede Kamer. Dat weet ik 100
procent zeker.”

Bron:  https://www.gelderlander.nl/politiek/ik-sta-weer-met-m-n-poten-in-de-kle...